Vliegen en de CO2-belasting

september 7, 2013 De Groene Dagobert Artikelen - Duurzaam vervoer

VLIEGEN EN DE CO2-BELASTING

Vliegen. Nog gauw even een last-minute?

De zomer nadert zijn einde en sommigen zullen besluiten om nog snel een last-minute te pakken om nog even vakantie te vieren. Als je gaat vliegen, wat bepaalt dan zoal de prijs van je ticket? Een van die factoren is de CO2-belasting. Het is een belasting met een instrumentele functie, namelijk om de uitstoot van CO2 terug te dringen. In het eerdere artikel “Duurzaam vliegen” heb je kunnen lezen in hoeverre vliegen (niet) duurzaam is en wat je eraan kunt doen om het vliegen zo duurzaam mogelijk te maken. Waar je dan op let, dat is de uitstoot van CO2. Maar waar je vooral op let, dat is de prijs. Je bent Dagobert (gefocust op geld) of een Groene (gefocust op duurzaamheid), of beiden.

CO2-belasting: geld of duurzaamheid!

Een belasting op CO2-uitstoot heeft raakvlak met beiden, zowel met geld als met duurzaamheid. Een mooi thema dus voor De Groene Dagobert. Het kan nu twee kanten op gaan:

1)      De consument reageert nauwelijks op de hogere vliegprijs die ontstaat als vliegtuigmaatschappijen de hogere kosten die zij maken door de CO2-belasting aan hem of haar door te berekenen (“inelastische vraag”) ; OF

2)      De consument is wel gevoelig voor die prijsverhoging (“elastische vraag”).

In het eerste geval, inelastische vraag, is dat goed voor de schatkist. Immers, stel dat de vliegtuigmaatschappijen de CO2-belasting voor 100% doorberekenen aan de consument en die daar helemaal niet op zou reageren, dan komt de belasting voor 100% bij de overheid terecht. De lachende Dagobert is dan de overheid.

In het tweede geval, elastische vraag, wordt de consument wat minder uitgeknepen, maar vangt de overheid wat minder. Maar ook de vliegtuigmaatschappijen vangen dan minder. Immers, die verkopen minder tickets. Maar nu is er een ander voordeel: de belasting heeft voorzien in de instrumentele functie, waar de belasting op CO2-uitstoot vooral voor bedoeld is, namelijk het ontmoedigen van milieuvervuilende activiteiten. Nu is het dus de Groene die lacht.

Wie wint: geld of duurzaamheid?

Dat is de vraag. Men zal graag op vakantie willen en het liefst ook naar een bepaalde bestemming die men in gedachten had, dus dat vliegen zal wel doorgaan. De vraag vanuit de consument naar vliegtickets zal op basis van de prijs dus in ieder geval niet volkomen elastisch zijn. Jammer voor de groenen. Maar het andere uiterste, waarbij het niet uitmaakt hoe hoog de CO2-belasting is omdat de consument toch wel betaalt, dat zal ook niet het geval zijn. Zeker nu in tijden van recessie waarbij de inkomsten voor luchtvaartmaatschappijen wat zijn teruggelopen.

Vliegen: concurrentie

Vliegen, dat zal men wereldwijd bezien wel blijven doen, maar de vraag is hoe vaak en vooral ….. waar. Regelmatig verschijnt namelijk in het nieuws dat er concurrentie is op het punt van de CO2-belasting. Concurrentie tussen landen en continenten. Zo is Europa als het gaat om duurzaamheid braver dan dat men in andere delen van de wereld is. Daarom is de Europese Unie nu van plan om de CO2-belasting op vliegen aan te passen om zo tegemoet te komen aan protesten van buitenaf.[1] In het aangepaste plan worden vluchten van buitenaf naar Europa niet meer voor het gehele traject belast, maar alleen voor het gedeelte dat in Europa wordt gevlogen. Of het nieuwe plan het gaat halen is afhankelijk van een stemming op een VN-conferentie deze maand. Daar zal door de andere landen worden aangeven of men bereid is overeen te stemmen met dit voorstel. Naar verwachting wordt het plan in oktober openbaar gemaakt.

CO2-belasting: hoe het niet moet

De Europese Unie komt met de aanpassing tegemoet aan de felle protesten die een eerdere opzet veroorzaakten bij vooral buitenlandse regeringen. De landen die het betreft zijn onder andere de Verenigde Staten en China. Zij verboden hun luchtvaartmaatschappijen om de CO2-belasting te betalen. Als je het mij vraagt, dan geven zij hiermee een verkeerd signaal af als het gaat om duurzaamheid. Het gevolg: de Europese Commissie besloot uiteindelijk eind 2012 om de invoering van de CO2-belasting uit te stellen totdat er een overeenkomst zou zijn. Maar het positieve is dat er nu met het plan om de CO2-belasting in ieder geval binnen Europa dan maar wel te handhaven een compromis niet meer ver weg is.

 

Wat vind jij? Zouden alle landen mee moeten doen aan de CO2-belasting op vliegen of vind je het maar een onzinbelasting? Zijn er betere alternatieven? Plaats hieronder een reactie!