100% duurzaamheid? Mission impossible!

maart 23, 2014 De Groene Dagobert Artikelen - Groen versus Dagobert

100% DUURZAAMHEID? MISSION IMPOSSIBLE!

Groene intelligentie

100% duurzaamheid, bestaat dat? De Groene Dagobert is aan het lezen in het boek van Daniel Goleman, over groene intelligentie. Om te zien wat er zoal bij groen zijn en duurzaamheid komt kijken. [1]  En dat blijkt niet mee te vallen. In het tweede hoofdstuk, ‘Groen is een illusie’, wordt de LCA, ofwel Levens Cyclus Analyse, van verschillende producten beschreven. Neem kleding als voorbeeld. Zo heb je in het artikel “Duurzame kleding” kunnen lezen over duurzame kleding, met oog voor zowel de ecolologische als de sociaal-ethische aspecten. Daarmee blijken we er echter nog lang niet te zijn. Katoen is bijvoorbeeld buitengewoon dorstig, ook biologisch katoen. Er is ongeveer 10.000 liter water nodig voor het telen van katoen voor één T-shirt. Daarnaast is het zo dat landbouw altijd invloed heeft op het ecosysteem, omdat er CO2 bij vrijkomt. Verder worden katoengaren gebleekt, geverfd en afgewerkt met industriële chemicaliën, waaronder het giftige chroom, chloor en formaldehyde. Tevens absorbeert katoen niet gemakkelijk verf. De verf die gebruikt wordt om het T-shirt een kleur te geven spoelt voor een groot deel weg met het afvalwater van de fabriek, dat vervolgens vaak in de plaatselijke rivier of het grondwater terechtkomt. Daar zitten soms kankerverwekkende stoffen bij.

Dus dan maar geen moeite meer doen voor duurzaamheid?

Moeten we dan maar stoppen met duurzaamheid en ons goedbedoelde groene gedrag? Je raadt het antwoord van De Groene Dagobert al ….. Nee!!
Zo heeft, afgaand op bovenstaand voorbeeld over katoen, biologisch katoen wel degelijk grote milieuvoordelen ten opzichte van niet biologisch katoen. Voor biologisch katoen worden geen pesticiden gebruikt. Een veelgebruikte pesticide voor niet biologisch katoen is organofosfaat, wat schadelijk is voor het centraal zenuwstelsel van mensen. Organofosfaat doodt iedere plant die met het katoen zou kunnen concurreren en ieder insect dat ervan eet. Bovendien, als de bodem eenmaal met organofosfaat is behandeld, dan kan het wel vijf pesicidenvrije jaren duren voordat er zelfs maar wormen terugkeren, hetgeen een vitale stap is voor het bodemherstel. Dus er is wel degelijk verschil tussen biologisch en niet biologisch.

Meer duurzaamheid? Recycling!

Het bovenstaande voorbeeld met katoen laat zien dat de biologische variant een hoger gehalte qua duurzaamheid heeft dan de niet biologische variant, maar dat we er nog lang niet zijn. In het boek van Daniel Goleman worden zo nog vele voorbeelden genoemd waaruit deze les volgt. Er bestaat vrijwel geen enkel product waar geen onderdelen inzitten die onmilieuvriendelijk geproduceerd zijn of waar onmilieuvriendelijke stoffen bij vrijkomen. Consumeren, wat eraan bijdraagt dat er dingen geproduceerd moeten worden, is dus vrijwel per definitie schadelijk voor het milieu. Hier zien we dus een “Groen versus Dagobert”-effect:
Milieuwinst (“Groen”) conflicteert met economische groei (“Dagobert”), waar consumptie en productie voor nodig zijn. Maar is economie dan wel zo belangrijk? Voor die discussie verwijs ik graag naar hetgeen je een variant op het Bruto Nationaal Geluk zou kunnen noemen, wat dan in de plaats komt van het Bruto Nationaal Product, waar mijn studievriend Koen het nodige van afweet:

Zie http://groenedagobert.nl/mijn-vrienden/groen-geluk

Wat kunnen we doen voor meer duurzaamheid in de vorm van minder consumeren en produceren? Dat is recycling. Zie daarvoor de afdeling “Recycling”.

Samenvattend, we hebben nog een lange weg te gaan naar meer duurzaamheid, maar door van biologische producten en recycling gebruik te maken, slaan we in ieder geval een goede weg in.

 

Wat vind jij van duurzaamheid en de mate waarin men hieraan bijdraagt? Motiveert of ontmoedigt bovenstaande discussie over duurzaamheid je om groener te worden? Of, heb je aanvullingen, op- of aanmerkingen, bijvoorbeeld over dit artikel, of over andere zaken? Plaats hieronder een reactie!

 

---

[1]  Daniel Goleman, Groene Intelligentie, 2009: Uitgeverij Contact, Amsterdam/Antwerpen