Gezond en Groen eten

juli 28, 2013 De Groene Dagobert Artikelen - Duurzaam genieten

Onlangs las ik een artikel in een oude Happinez[1] over gezond en natuurlijk eten. Eten op zo’n manier, dat het zowel goed is voor je eigen gezondheid als voor de natuur. ‘Groen’ voedsel met een beperkte ‘food footprint’. Met dit laatste wordt bedoeld dat de consumptie van dergelijk voedsel slechts tot een beperkte ecologische voetafdruk leidt op moeder aarde. Met de voetafdruk wordt de hoeveelheid ruimte op aarde aangeduid die je gebruikt om te leven. De manier waarop we wonen en werken, de hoeveelheid kilometers die we maken en ook hoe we eten zijn allemaal aspecten die bepalen hoe groot onze persoonlijke ecologische voetafdruk is. Wanneer je alle bruikbare ruimte op aarde verdeelt over alle mensen, rekening houdend met voldoende ruimte voor de natuur, dan heeft iedere aardbewoner gemiddeld per jaar recht op 1,8 hectare, ofwel 180 bij 100 meter. De gemiddelde voetafdruk in Nederland per persoon zou 4,7 hectare zijn, ofwel zo’n tweeëneenhalf keer zoveel. Dit is ter grootte van ruim zeven voetbalvelden. Er zijn ook bronnen die zeggen dat het nog iets meer moet zijn, zo’n 6,2 hectare. Het blijft een schatting, maar duidelijk is dat onze ecologische voetafdruk hoger is dan de beschikbare ruimte per persoon.

Op de website van het Wereld Natuur Fonds kun je je ecologische voetafdruk berekenen. Ik heb even opgezocht waar dat is: http://www.wnf.nl/voetafdruktest/vragen.cfm. Steeds meer raakt men ervan doordrongen dat het belangrijk is om goed voor de aarde te zorgen, wat je onder andere kunt doen door je voetafdruk te verkleinen. Wat je eet is daar een belangrijk onderdeel van. Het helpt dus om je voeding te kiezen op milieuvriendelijkheid. Maar nu is de vraag, hoe weet je dit als je bijvoorbeeld in de supermarkt bij het groentesap staat? Een keuze maken voor onbespoten en biologisch voedsel is een eerste stap. Maar vervolgens kun je dan niet aan een pruim of sperzieboon direct aflezen hoe die is geteeld, bijvoorbeeld in een kas of in de volle grond. Zo is het meest groene voedsel het eten wat in de volle grond is verbouwd of gekweekt. Kassen gebruiken stroom voor verwarming en voor verlichting, alhoewel dat steeds meer milieuvriendelijk wordt opgewekt en slim gebruikt. Er is alleen voor zover ik weet nog geen keurmerk voor groene kassen, dus groente en fruit van het seizoen zijn dan sowieso nog de meest duurzame keuze. En bij voorkeur dan van zo dichtbij mogelijk. Meer verantwoord dan uit je eigen biologische moestuin zal het niet worden. Maar ook bij de boer in de buurt, de groentezaak of de supermarkt kun je natuurlijk kiezen voor seizoensproducten.

Wat verder ook van belang is voor de ecologische voetafdruk van wat je eet, is hoe je eten is vervoerd. Door de lucht, over zee of over land? Dit, tezamen met het voorgaande, wordt dat niet wat veel om uit te zoeken? Dat klopt. En als we dit allemaal moeten gaan uitzoeken, dan motiveert dat niet om groen te doen. Daarom geef ik je hieronder alvast een aantal recepten cadeau. Ik heb er een aantal bijgezocht die bij dit jaargetijde horen, de zomer. Als we aan de zomer denken dan denken we (onder andere) vaak aan de barbecue. En als we aan de barbecue denken dan denken we vaak aan vlees. Maar dat laatste is niet noodzakelijk. Als je veganist, vegetariër of flexitariër bent, dan is het helemaal niet erg als er een keer geen vlees bij zit. En ben je een echte vleeseter, dan kun je onderstaande recepten natuurlijk nog altijd er bij doen als extraatje. Want ondanks dat ze vleesloos zijn, zullen ze goed smaken! Daar gaat het je natuurlijk vooral om. Dat het dan ook nog duurzaam is, is helemaal mooi meegenomen. De productie van vlees kost namelijk veel energie en in die zin is de barbecue of dat gedeelte van de barbecue wat vleesloos is energiebesparend en dus duurzaam. Ook goedkoop, want vlees is duurder. Dus….. Groene Dagobert!

Hierbij dan alvast een aantal vegetarische barbecue recepten: [2]

Geroosterde tofu

Tofu wordt steviger, als je het eerst (uitgelekt en drooggedept) een nacht in de vriezer legt. Laat de tofu ontdooien en laat het vocht dat eruit komt, uitlekken en dep hem droog. Bestrooi met (kruiden)zout voordat je de tofu bakt of roostert.

Spiesjes van champignons, reepjes paprika en ui

Marineer de champignons minimaal 2 uur in een marinade van sojasaus of ketjap, een scheutje zonnebloem- of sesamolie, gehakt knoflookteentje en eventueel wat geraspte gember of een scheutje gembersiroop. Laat ze goed uitlekken voordat je ze aan de spiesjes steekt.

Groentespiesjes

Neem cherry-tomaatjes, stukken ui, aubergine en courgette, paddestoelen, mini-maïskolfjes, kort gekookte krielaardappeltjes of wortelplakken, en steek ze aan spiesjes; bestrijk ze met olie en dan rondom roosteren.

Groenten op de barbecue

• Maïskolven: kook de maïskolven ongeveer 6 minuten voor; laat ze afkoelen en bestrijk met olijfolie; in ongeveer 8 minuten rondom goudbruin roosteren. Dan bestrijken met boter en bestrooien met grof zeezout.
• Aardappels in de schil: kook grote biologische aardappels even 5 minuten voor. Pak ze goed in, in aluminiumfolie, en dan poffen: ongeveer 30 minuten in de hete as leggen, halverwege even omdraaien. Snij de gepofte aardappels dan open, bedruppel met goede olijfolie en bestrooi ze met grof zout en verse kruiden. Of vul ze met wat boter of olijfolie, gemengd met een theelepel Italiaanse kruiden.

Sausjes en bijgerechten

Wil je eens iets anders dan knoflook- of chilisaus? Deze ‘sauzen’ (of: bijgerechten) smaken heerlijk bij alles wat je op de barbecue roostert! Vergeet ook knapperig brood en de frisse salades niet.

Lekkere bijgerechten maken de barbecue!

• Tomatensalsa: (ontvelde) tomaat in kleine blokjes of fijngehakt met koriander, peterselie, olijfolie, ui en knoflook. Maak op smaak af met zout en peper.
• Paprikasalsa: zoals tomatensalsa, maar dan met fijngehakte paprika in plaats van tomaat.

Zalig en zoet: toetjes van de barbecue

• Geroosterd fruit: stevig fruit zoals plakken appel, verse ananas, peer of perzik of halve vijgen kun je rechtstreeks op de barbecue of grillplaat roosteren. Bestrijk eerst met neutrale olie (zoals zonnebloemolie). Keer ze halverwege en bedruppel met honing. Geef er sorbetijs bij.
• Aardbei-marshmallowspiesjes: steek om en om hele aardbeien en marshmallows aan prikkers. Rooster op de barbecue tot de marshmallows gaan smelten.

 

Wil je meer weten over het maken van ‘groen’ eten en drinken? Dan is het volgende boek wellicht wat voor jou:

Boek “50 Groene Smoothies in een Handomdraai”

 

Heb je zelf nog toevoegingen, op- of aanmerkingen? Of wil je gewoon graag vertellen hoe jij gezond en duurzaam combineert in jouw eten? Plaats dan hieronder een reactie!

 

---

[1] Happinez, Mindstyle Magazine, nummer 2 – 2012
[2] http://www.milieucentraal.nl/thema’s/thema-1/milieubewust-eten/recepten/vegetarische-bbq-recepten