Het gevangenendilemma (Prisoner’s Dilemma) – Deel 2

oktober 16, 2013 De Groene Dagobert Artikelen - Overig

HET GEVANGENENDILEMMA (PRISONERS DILEMMA) – DEEL 2

Het gevangenendilemma   –  deel 2

Vorige week is het zogenoemde Prisoner’s Dilemma, ofwel gevangenendilemma geïntroduceerd. Zie het artikel “Het gevangenendilemma (Prisoner’s Dilemma) en woon-werkverkeer”. Dat is een speltheorie uit de micro economie en deze werd in dat artikel gecombineerd met de mogelijkheden die er zijn voor woon-werkverkeer. In dit artikel gaat het over wapens, of beter gezegd, de oorlog die ermee gevoerd wordt.

Het gevangenendilemma en wapens

Wapens, ze worden gebruikt om mee aan te vallen of voor verdediging. Wanneer land A zegt dat hij land B wil aanvallen, dan zal land A zorgen voor goede wapens en munitie. Land B zal, om zich te verdedigen tegen de aanval en om terug aan te vallen, op zijn beurt ook zorgen voor goede wapens en munitie. En soms ontstaan er dan situaties waarbij er meerdere groeperingen gevormd worden die allemaal tegen elkaar gaan vechten en het op een gegeven moment niet meer duidelijk is waar men het nou ook alweer allemaal voor deed, zoals we dat nu in sommige landen in Noord-Afrika / het Midden-Oosten zien.

Vorige week zagen we wat het effect op de totale welvaart is (uitgedrukt in geld, tijd, geluk of een andere variabele) als ieder individu voor zichzelf de beste keuze maakt als het gaat om vervoer van en naar het werk (of andere bestemming). Daaruit kwam naar voren, dat als ieder individu de beste keuze voor zichzelf maakte, dat het gevolg dan voor de totale welvaart niet gunstig was. Soortgelijk werkt het met de keuze voor wapens (grote, kleine of geen). Hoe meer en betere wapens, hoe sterker men zelf als land of als individu is, maar hoe meer schade er aangericht kan worden. Een land met atoombommen en chemische wapens kan simpelweg meer aanrichten, ook aan de natuur zelfs (en dat vindt De Groene Dagobert niet leuk L), dan een land met alleen het normale geschut. En dat laatste land kan op zijn beurt weer meer aanrichten dan een land zonder wapens. En het kost allemaal bakken met geld (en dat vindt Dagobert niet leuk L). Maar geen wapens bestaat natuurlijk niet, want een scheermes of mes om mee te eten kun je ook als wapen gebruiken.

Het gevangenendilemma getoetst op micro-economisch niveau

Zo is het niet alleen met landen, maar ook met individuen. Eenmansacties zullen er altijd zijn, maar met een broodmes zullen deze individuen minder op een school of andere openbare gelegenheid kunnen aanrichten dan met bijvoorbeeld een machinegeweer. Dus waarom dan niet meteen al die wapens afschaffen? Waarom laten we het niet bij schietspelletjes op de computer, Nintendo, Wii of smartphone? Een reden waarom iets afschaffen of verbieden niet helpt is dat de handel erin dan alsnog ‘ondergronds’ gaat plaatsvinden (illegaal). Maar een nog belangrijkere reden is wellicht dat simpelweg ieder land of individu zich wil verdedigen. In de Verenigde Staten is geen vergunning nodig om een wapen als individu te hebben. Het gevolg is dat meer mensen een wapen in huis hebben, om zichzelf te verdedigen tegen andere mensen met een wapen. Zo komen er dus meer wapens in de wereld.

Net als ten aanzien van de keuze tussen auto en bus of fiets kunnen zou je kunnen zeggen dat de gevolgen van de keuzes ten aanzien van wel of geen wapen aanschaffen onder het gevangenendilemma geschaard kunnen worden. Dit laat onderstaand schema zien.

	Ik heb geen wapen	Ik heb wel een wapen
Mijn vijand heeft geen wapen	2 overlevenden in goede gezondheid (1)	1 overlevende in goede gezondheid (ik) (2)
Mijn vijand heeft wel een wapen	1 overlevende in goede gezondheid (vijand) (3)	1 zwaargewonde overlevende (4)

In bovenstaand voorbeeld wordt de hoogste gezamenlijke welvaart (hier: in de zin van gezondheid) bereikt als beide individuen geen wapen hebben (1). Echter, op individueel niveau redeneert men dat men de vijand liever dood heeft dan levend (2). Dus haalt men een wapen in huis. De ander denkt er precies hetzelfde over. In dat geval ben je nog slechter af als alleen je vijand een wapen heeft, want op individueel niveau bezien is het meest slechte scenario die waarbij alleen je vijand, die je zo haat, het gevecht in zijn geheel zou overleven (3).  Het gevolg is dat beiden een wapen hebben. Er ontstaat een bloedbad, waarbij een iemand sterft en de ander er ook niet onbeschadigd vanaf komt (4).

Wat kunnen landen doen?

Kijken we naar landenniveau, dan is het vrij lastig. Alle landen in de wereld zouden dan unaniem moeten beslissen om alle wapens weg te doen. Zodra er al maar één land bijzit wat niet meedoet, heeft het geen zin. Want dan willen de overige landen zich tegen dit land verdedigen, met wapens. Wat dan? Zware economische sancties voor landen die niet meewerken, zodat ze geen geld meer hebben voor wapens? Geheime agenten inzetten die undercover zo veel mogelijk wapens gaan vernietigen in landen die niet meewerken? Er is geen eenvoudige oplossing voor, maar de politiek mag er in ieder geval over gaan nadenken. En jij, dus schroom niet om hieronder een reactie te plaatsen!

Wat kun je individueel doen?

Meer dan je denkt! Hoewel de politiek traag is, vooral omdat zo veel mensen het eens met elkaar moeten worden, kun je als individu sneller tot actie overgaan. Doneer bijvoorbeeld aan een goed doel wat investeert in het opbouwen van een stabiele basis voor kinderen die uit oorlogsgebieden komen (bijv. WarChild) of uit de derde wereld (bijv. Juconi). Zo zorg je ervoor dat die kinderen opgroeien tot gelukkige volwassenen. Gelukkige en stabiele mensen zullen zich omringen met meer mensen van dezelfde soort, waardoor een gevoel van onveiligheid minder aanwezig zal zijn en daarmee ook minder de behoefte aan het zichzelf willen verdedigen met een wapen. Net als dat slecht gedrag meer slecht gedrag aantrekt, trekt in die zin goed gedrag meer goed gedrag aan.

 

Wat vind jij van wapens? Mogen ze de wereld uit of ben je er misschien juist een fan van? En hoe kunnen we toe naar een wereld met minder oorlog? Of misschien is minder wapens juist geen (deel van de) oplossing. Plaats ook dan hieronder een reactie!